Covid 19 dan korunmak için hijyenin çok önemli olduğunu artık hepimiz çok iyi biliyoruz.
Pandemi döneminde ellerimizi iyi ve doğru şekilde yıkamaya, yüzümüze dokunmamaya ve sosyal mesafeyi korumaya her zamankinden daha fazla özen göstermek gerekiyor.
Peki ya ağız hijyeni?
Bakteri ve virüslerden korunmak için ellerinizin yanı sıra ağız ve dişlerinizi temiz tutmanın da son derece önemli olduğunu biliyor muydunuz?
2003 yılında ortaya çıkan SARS virüsünün ACE2 hücre reseptörlerine bağlandığı saptanmıştır. Covid 19 virüsü bu virüs ile aynı aileden olduğu için aynı reseptörlere bağlanma olasılığı oldukça yüksek kabul edilmektedir.
Virüsün tutunduğu ACE2 hücre reseptörleri tükürük bezi kanallarımızda da bulunmaktadır. Bu yüzden hastalığın vücudumuza giriş kapılarından biri olan ağız hijyenine özen göstermenin önemi bu süreçte bir kez daha ortaya çıkmıştır.
1. Dişlerinizi düzenli fırçalayın. Bakteri ve virüslerin vücuda ilk giriş noktalarından biri ağzımızdır. Diş fırçalamak ağzımıza giren bakteri ve virüsleri henüz yolun başındayken uzaklaştırmak için iyi bir yöntemdir.
2. Dişlerinizin tüm yüzeylerini temizlediğinizden emin olabilmek için günde en az bir kez arayüz fırçası veya diş ipi kullanmayı ihmal etmeyin.
3. Dişlerinizi fırçaladıktan sonra dil yüzeyini de fırçalayarak temizleyin.
4. Diş fırçanızı paylaşmayın. Bu zaten her zaman uymamız gereken bir kural. Ancak özellikle bu dönemde fırça kaplarını ayırmak gibi ekstra önlemler alabilirsiniz.
5. El ve ağzımızı kurulamak için kullandığınız havluları ayırın, aile bireyleriyle aynı havluyu paylaşmayın.
6. Diş fırçanızı en az 3 ayda bir, ama hasta olduğunuzu düşünüyorsanız daha sık, tercihen hastalığı atlattıktan sonra yenileyin.
7. Dışarıdan geldikten sonra ağzınızı çalkalayın:
Gargara olarak;
Hidrojen peroksit % 1 lik veya
Povidon iyot % 0.2 lik gargara olarak kullanabilirsiniz. (Hamileler ve tiroid hastaları kullanmamalıdır).
Her iki gargara da 2 haftadan fazla kullanılmamalıdır. Bu nedenle her gün düzenli uygulamak yerine gerekli olduğunu düşündüğünüzde (dışarı çıkmak zorunda kaldıysanız) kullanabilirsiniz.
Esansiyel yağ içeren gargaraların virüsler üzerine etkili olduğunu gösteren herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
8. Öksürük şurubu veya boğaz pastilleri şeker içerikleri nedeniyle çürük oluşumunu hızlandırabilir. Bunların şekersiz olanlarını tercih edin.
9. Ağız kuruluğunu önleyin. Ağzınızın kuru olması çürük riskini artırdığı gibi iyileşme sürecini de yavaşlatabilir. Ayrıca ağız mukozasının kuruması mukozanın bütünlüğünü bozarak hastalıklara açık hale getirmektedir. Bu nedenle düzenli olarak ve yeterince sıvı aldığınızdan emin olun.
10. Doğru sıvıları alın. En iyi içecek sudur. Enerji ve spor içecekleri çok fazla şeker içerir, bunlardan kaçının. Şekersiz bitki çayları tüketebilirsiniz.
11. Eğer mide bulantınız varsa ve kusuyorsanız kustuktan hemen sonra dişinizi fırçalamayın. Önce mide asidini uzaklaştırmak için suyla ağzınızı çalkalayın. Yaklaşık 30 dk sonra dişlerinizi fırçalayabilirsiniz.
Covid 19 ile ilgili çalışmalar henüz tamamlanmadığından daha önceki virüslerin bilgileri ışığında ağız sağlığımızı korumak ve vücudumuza ağızdan yayılan enflamasyonu önlemek ve direncimizi kuvvetlendirmek zorundayız.
Ancak tüm bunların sizi virüsten tek başına korumayacağını unutmayın. Sağlık Bakanlığı, Türk Tabipler Birliği ve Dünya Sağlık Örgütü gibi yetkili sağlık otoritelerinin açıkladığı önlemlere uymaya özen gösterin. Bu dönemde kendiniz için alacağınız önlemlerin sevdiklerinizin ve başka insanların sağlığını korumak için de gerekli olduğunu unutmayın!
Prof Dr. Ülkü Noyan
BAHÇEŞEHİR ORTODONTİ