Bruksizm Nedir?
Bruksizm, kabaca kontrolsüz ve istemsiz bir şekilde diş sıkmak olarak tanımlanmaktadır. Bruksizm, noktürnal(gece diş sıkması) ya da diürnal(gündüz diş sıkması) olabilir.
Noktürnal bruksizm, uyku bruksizmi olarak da bilinmektedir ve istemsiz gerçekleşen diş sıkma eylemi birey uykudayken yani geceleri gerçekleşmektedir. Gece bruksizmine sahip bireylerin sadece %8’i geceleri diş sıktığının farkındadır.
Diürnal bruksizmde ise, istemsiz diş sıkma eylemi uyanık olunan sürede yani gündüzleri gerçekleşmektedir. Bir kişi hem noktürnal hem de diürnal bruksizme sahip olabilir.
Diş sıkmanın ne gibi sakıncaları vardır?
Bruksizm diş hekimlerinin en sık karşılaştığı hasta şikayetlerinin başında gelmektedir. İstemsiz diş sıkma, diş yapılarında hasara, dolgu ya da protez gibi sonradan yapılmış tedavilerde aşınmaya, çene eklemine aşırı kuvvet gelmesine bağlı oluşabilecek sıkıntılara sebep olabilmektedir. Ayrıca gerilim tipi baş ağrıları, çiğneme kaslarında oluşan ağrılar, uyku sırasında gıcırdatma ve öğütme seslerine bağlı farklı rahatsızlıklara da diş sıkan kişilerde sıkça rastlanmaktadır.
Diş sıkmanın sebepleri nelerdir?
Bruksizme neden olan birden fazla faktör bulunmaktadır.
Özellikle çocuklarda, karma dişlenme dönemi (6 – 13 yaş), stres, bağırsak parazitleri gibi faktörler bruksizme neden olabilir. Bu nedenle karma dişlenme dönemindeki çocuklarda bağırsak parazitleri dışındaki durumlarda bruksizm normal kabul edilir.
Yetişkinlerde ise bruksizm nedenlerinin en başında stres gelmektedir.
Diş sıkmanın tedavisi var mıdır?
Bruksizme sahip bireylere, gece uykularında kullanabilecekleri şeffaf plakların yapılması diş yüzeylerine ve daha önceden yapılmış tedavilere zarar gelmemesi açısından önemlidir.
Bunun dışında, diş sıkmanın şiddetli olduğu durumlarda, en kuvvetli çiğneme kasımız olan ve kulak önü bölgesinin hemen altında bulunan masseter kası büyümesi görülen hastalarda ve implant destekli restorasyonların fazla olduğu bireylerde bruksizme bağlı oluşabilecek hasarları azaltmak için masseter botoksu uygulaması yapılabilmektedir. Bu uygulamadaki temel amaç, çeneyi kapatmamızı sağlayan en kuvvetli çiğneme kasını biraz zayıflatarak var olan ağrıları azaltmak, diş sıkma kuvvetinin azalmasını ve oluşabilecek zararları en aza indirgemektir. Botoks uygulaması diş sıkmanızı engellemeyecek sadece azaltacaktır.
Baş boyun bölgesinde diş sıkmaya bağlı oluşan yaygın ağrılara sahip hastalarda tedavi kombine olarak da yapılabilmektedir. Bireylerin uyurken kullanacakları plaklarla birlikte uygun görüldüğü takdirde botoks uygulaması yapılabilmektedir.
Masseter botoksu ile yüz şekli değiştirilebilir mi?
Masseter kası büyümesine sahip olan hastalarda, botoks uygulaması sonrasında özellikle alt yüz bölgesindeki kasın zayıflamasına bağlı olarak bir incelme görülebilmektedir. Bu incelme doza bağlı olup, alt yüz bölgesi ince olan bireylerde azaltılabilmektedir. Özellikle sonradan kare yüz profiline sahip olmuş bireylerde ise alt yüzde incelme ve oval yüz profiline geçiş görülebilmektedir.
Masseter botoksu uygulaması sırasında canım yanar mı?
Masseter bölgesine botoks uygulaması ağrısız bir işlemdir.
Yüz bölgesi cilt antispetikleri yardımı ile temizlendikten sonra referans çizgileri çizilir.
Ağrılı olan tetik noktalar ve masseter kasına insülin iğneleri yardımı ile Botulinum Toksini enjekte edilmektedir.
Botoksun etki etmesi yaklaşık 24 – 72 saat arasında başladığından işlemden hemen sonra değişiklik hissetmemeniz normaldir.
Botoks uygulamasının etkisi ne zaman ortaya çıkar?
Genellikle 14. gün sonunda tam etki başlamaktadır. Bu nedenle özellikle biftek gibi uzun süre çiğneme yapmanız gereken gıdaları tüketirken geçici bir süre yorulabilirsiniz. Bu nedenle, hem çiğneme kaslarını hem de çene eklemini korumak için biftek gibi sert gıdalardan, lokum ve sakız gibi tekrarlayan çiğneme yapmanıza neden olacak gıdalardan uzak durmanız önerilmektedir.
Botulinum Toksini enjeksiyonundan sonra, etki yaklaşık 24-72 saat arasında başlamaktadır. Uygulanan kasın hacmine bağlı olarak 7 – 14 gün içerisinde etki tam olarak gözlenmektedir. Asetilkolin salgılanması tekrar başladığında etki yavaş yavaş yok olmaktadır. Bu süre yaklaşık 3 – 6 ay arasında değişmektedir. Ancak tekrarlayan uygulamalarda, etkinin yok olma süresi uzamaktadır.
Botoks uygulamasından sonra nelere dikkat edilmelidir?
Doktorunuz tarafından aksi belirtilmedikçe;
Botoks uygulanan bölgede iğne girişleri bulunduğundan 12 saat kadar ilgili bölgeye dışarıdan bir uygulama yapılmamalıdır.
Botoks uygulanan bölgeye 2 hafta boyunca sıcak uygulaması ve masaj yapılmamalıdır.
Etkinin tam olarak gözlenmesi 7 – 14 günü bulduğundan, özellikle estetik uygulamalarda oluşan asimetrilerin düzeltilmesi için 1 – 2 hafta sonra tekrar işlem uygulanması tercih edilebilir.
Dr. Dt.Sümer Münevveroğlu
Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi
BAHÇEŞEHİR ORTODONTİ